Pokrycia dachów płaskich – rodzaje pokryć, kryteria doboru

Papa – znane od lat pokrycie dachów płaskich

To rozwiązanie dekarze stosują od dawna, zwłaszcza jako pokrycie dachów płaskich. Papy nowej generacji (zwane bitumicznymi lub asfaltowymi) są modyfikowane. Masę bitumiczną ulepsza się polimerami: elastomerem termoplastycznym SBS (styren-butadien-styren) lub termopastomerem APP (ataktyczny polipropylen). Te dodatki zwiększają elastyczność i wytrzymałość pokryć bitumicznych.
Papy mają budowę warstwową. Na wierzchniej warstwie jest na ogół gruboziarnista posypka, która poprawia odporność pokrycia.

Układa się je, zgrzewając za pomocą palnika poszczególne warstwy. Stąd nazwa papy zgrzewalne. Są także papy przyklejane do podłoża (w miejscach połączeń powinny być zakłady o szerokości 8–10 cm). Używa się ich np. na materiałach termoizolacyjnych, które nie są odporne na działanie gorąca, więc nie jest możliwe zastosowanie papy zgrzewalnej.

Najczęściej stosuje się dwie warstwy papy: podkładową i papę wierzchniego krycia. Dostępne są również papy do pokryć jednowarstwowych, o grubości co najmniej 4,5 mm.

Zalety papy bitumicznej

• Wysoka odporność na ekstremalną temperaturę, promienie UV i wilgoć.
• Szczelność – papa zapewnia doskonałą izolację, skutecznie zapobiega przedostawaniu się wody do budynku.
• Niska cena – to jeden z najtańszych materiałów na pokrycia bitumiczne dachów płaskich.
• Łatwość montażu – pokrycie papą bitumiczną płaskich dachów jest dość proste i szybkie.
• Odporność na uszkodzenia mechaniczne dzięki warstwom bitumicznym i zbrojeniu.

Wady papy

• Mniejsza trwałość w porównaniu do nowocześniejszych rozwiązań na pokrycie dachów płaskich. Niższej jakości papy mogą pękać pod wpływem dużych różnic temperatury, a to w konsekwencji rozszczelnia pokrycie dachowe.
• Papa bitumiczna jest stosunkowo ciężka, co może wymagać solidnej konstrukcji dachu. Dotyczy to zwłaszcza budynków wielkopowierzchniowych – niewłaściwa konstrukcja prowadzi do problemów z nośnością.
• Krótsza żywotność w porównaniu z innymi materiałami – trwałość papy bitumicznej ocenia się nawet na 30 lat, nie dorównuje ona jednak bardziej nowoczesnym pokryciom, takim jak membrany PVC czy EPDM.
• Ograniczony wybór – papa bitumiczna nie jest oferowana w różnych kolorach. To wpływa na estetykę wykończenia budynku.
• Wymaga regularnej konserwacji – należy cyklicznie sprawdzać stan dachu, szczelność pokrycia z papy, co może generować dodatkowe koszty.
• Łatwopalność – papa jest materiałem ropopochodnym, a zatem łatwopalnym.

Pokrycia dachów płaskich – membrany PVC

Membrana PVC to rodzaj jednowarstwowego pokrycia dachowego, które jest wykonane z syntetycznego polimeru – polichlorku winylu (PVC). Dostępne są jednowarstwowe membrany PVC z wkładką nośną z włókien poliestrowych lub bez wkładki. Membrany z włóknami są przeznaczone do systemów dachów płaskich mocowanych mechanicznie, bez balastu. Membrany bez wkładki z włókien mają natomiast wysoką rozciągliwość, więc można je wykorzystać np. do kształtowania narożników zewnętrznych, wewnętrznych czy opraw rozmaitych elementów.

Zalety membran PVC

• Duża elastyczność, co ułatwia pokrywanie elementów w różnych kształtach.
• Bardzo łatwy i szybki montaż.
• Pokrycia dachowe PVC są lekkie, więc nie wymagają stawiania skomplikowanych konstrukcji nośnych. Ciężar membrany PVC to niecałe 2 kg/1 m².
• Wysoka odporność na działanie zalegającego śniegu czy lodu.
• Nie ulegają korozji, nie oksydują ani nie odbarwiają się pod wpływem działania promieni UV i chemikaliów.
• W przeciwieństwie do innych pokryć, takich jak blachodachówka czy papa na dach, membrany PVC mogą być przezroczyste lub półprzezroczyste.
• Dostępne w wielu kolorach, m.in.: szary, antracyt, niebieski, biały, czerwony, zielony.

Wady membran PVC

• Podatność na mechaniczne uszkodzenia.
• Konieczność starannego przygotowania podłoża.
• Potrzeba regularnej konserwacji, szczególnie po upływie ok. 10 lat.

Membrany EPDM

EPDM to skrót angielskiej nazwy Ethylene Propylene Diene Monomer. Jest to rodzaj syntetycznego kauczuku, który ma doskonałe właściwości uszczelniające i wysoką elastyczność. Pokrycie nazywane jest też dachfolią EPDM. Materiał zdobył uznanie w budownictwie, szczególnie na dachach płaskich, ze względu na swoją długowieczność, odporność na promieniowanie UV, a także zdolność do zachowania elastyczności nawet w ekstremalnej temperaturze. Membranę EPDM na dach płaski montuje się na kilka sposobów. Może być klejona, łączona taśmami, wulkanizowana lub spawana gorącym powietrzem.

Zalety EPDM

• Doskonała odporność na trudne warunki atmosferyczne. Zachowują swoje właściwości w temperaturze od –40 do 120ºC. Są odporne na ulewy, śnieg, a nawet na grad.
• Duża elastyczność – dopasowują się do ruchów budynku, zmniejszając ryzyko pęknięć i przecieków.
• Trwałość nawet do 50 lat.
• Możliwość montażu bez kleju.
• Nie ma konieczności regularnego konserwowania.
• EPDM jest materiałem który można poddać recyklingowi, co jest istotną zaletą w kontekście zrównoważonej gospodarki.

Wady EPDM

• Wysoka cena w porównaniu do innych materiałów.
• Wymaga fachowego montażu, ponieważ jest on trudniejszy niż w wypadku papy czy membrany PVC. Instalacja membran EPDM wymaga doświadczenia i precyzji. Błędy w montażu mogą spowodować powstawanie przecieków.

Dobór pokrycia do wielkopowierzchniowych dachów płaskich

Zastosowanie poszczególnych rodzajów pokryć dachowych zależy od specyfiki projektu. Na dachach o nietypowych kształtach lepiej sprawdza się membrana PVC, ponieważ jest bardzo elastyczna. Membrany PVC są także lepszym wyborem niż papa w sytuacji, gdy konstrukcja dachu płaskiego nie może być za bardzo obciążona.. Na dachy płaskie budynków przemysłowych i hal wielkopowierzchniowych, częściej wybiera się membrany EPDM lub PVC ze względu na ich trwałość i elastyczność.

Pokrycia dachowe PVC czy EPDM można stosować w połączeniu z dodatkową izolacją termiczną, co jest ważne w budynkach energooszczędnych. Należy zaznaczyć, że lekkie pokrycia, takie jak membrany PVC, nie obciążają konstrukcji dachu, co ma duże znaczenie w wypadku dachów wielkopowierzchniowych.

Jeżeli pokrycie trzeba wykonać jak najszybciej, to warto sięgnąć po membranę PVC, która nie wymaga takiego doświadczenia i precyzji przy montażu, jak papa.

Ceny materiałów do pokrycia dachów płaskich

• Papa bitumiczna: jest najtańszym pokryciem – kosztuje od 20 do 50 zł/m².
• Membrany PVC: średni koszt to 30-100 zł/m². Membrany cięższe, na przykład o wadze od 140 do nawet 200 gram na metr kwadratowy, są bardziej wytrzymałe, ale i droższe.
• Membrany EPDM: ceny najczęściej ponad 100 zł/m².