Sytuacji osób niepełnosprawnych zaczęto przyglądać się w połowie lat 90. Przełom przyniosły także pierwsze lata nowego millenium, gdy zwrócono uwagę na braki w odpowiednim dostosowaniu obiektów architektonicznych. Największy eksodus nastąpił jednak po wstąpieniu Polski do Unii Europejskiej – to wtedy rozpoczęła się adaptacja budynków pod wymogi i potrzeby OzN. Obecnie wiele nowych inwestycji i modernizacji już istniejących obiektów uwzględnia potrzeby niepełnosprawnych. Dotyczy to nie tylko osób na wózkach inwalidzkich, ale również tych czasowo chorych.
Platformy pionowe dla niepełnosprawnych – stosowanie
Platformy pionowe dla niepełnosprawnych, zwane też windami czy podnośnikami, to urządzenia transportu bliskiego, które mają na celu likwidację barier architektonicznych w budynkach, aby umożliwić lub przynajmniej w znacznym stopniu ułatwić osobom niepełnosprawnym (mającym trudności w poruszaniu się), wykonywanie podstawowych, codziennych czynności. Ich stosowanie ma ułatwić, a niekiedy umożliwić kontakt z otoczeniem. To aspekt ważny zarówno pod względem edukacyjnym, jak i urzędowym, a także w aspekcie integracji społecznej, która jest niebywale istotna dla OzN.
Platformy pionowe dla niepełnosprawnych łamią bariery architektoniczne, z którymi mierzą się osoby z niepełnosprawnościami. Na rynku znaleźć można różne rodzaje takich urządzeń.
Platformy pionowe dla niepełnosprawnych – rodzaje rozwiązań
Platformy pionowe dla niepełnosprawnych mogą przetransportować nie tylko osoby na wózkach inwalidzkich, ale też osoby zmagające się z problemami z poruszaniem się (niedowład, zaburzenia równowagi czy problemy ortopedyczne) lub matki z wózkami dziecięcymi. Z obserwacji i informacji od użytkowników wiadomo, że korzysta się z nich również w przypadku niewielkich dostaw.
Platformy pionowe dla niepełnosprawnych można podzielić na rozwiązania bez szybu, czyli urządzenia o wysokości podnoszenia do 2,99 m, a także modele w szybie, realizowane przy wysokości podnoszenia powyżej 3 m. Wśród tych drugich wyróżnia się platformy w szybie żelbetowo-murowanym zbudowanym przez inwestora według wytycznych producenta, a także w konstrukcji wolnostojącej dostarczanej wraz z platformą.

Platformy pionowe dla niepełnosprawnych, w szybie żelbetowo-murowanym, z drzwiami automatycznymi
Platformy pionowe dla niepełnosprawnych, w szybach, wyglądają jak windy, ale podlegają dyrektywie maszynowej (2006/42/WE), a nie dźwigowej. Oznacza to, że ich sterowanie jest stałonaciskowe (aby urządzenie poruszało się należy trzymać przycisk). Wyjątek od tej reguły stanowią platformy z drzwiami automatycznymi, teleskopowymi w kabinie bądź w szybie. Sterowanie w tego typu rozwiązaniach działa na zasadzie wyboru jednego przycisku (z danym piętrem) na pulpicie.
Platformy pionowe dla niepełnosprawnych, w szybie, mają narzucony limit prędkości, z jaką mogą się poruszać, który wynosi 0,15 m/s. Stawia się też im znacznie mniej wymogów prawnych, w porównaniu do wind osobowych. Zazwyczaj ich graniczna wysokość podnoszenia to 15 m.
Ważną kwestią w tych urządzeniach jest łączność pomiędzy kabiną, a światem zewnętrznym, dlatego zazwyczaj wyposaża się je fabrycznie w mikrofon lub słuchawkę telefoniczną.

Platformy schodowe
Platformy schodowe mogą poruszać się po torze prostym lub krzywoliniowym. Stosuje się najczęściej, gdy z braku miejsca w budynku nie można zainstalować platformy pionowej dla niepełnosprawnych. Urządzenia te wymagają odpowiedniej przestrzeni przed schodami, aby umożliwić zaparkowanie oraz wygodny i bezpieczny wjazd na platformę osobom niepełnosprawnym.
Co ważne, przy wyborze rozwiązania należy wziąć pod uwagę rozmiar platformy, który powinien być dostosowany do standardowych wózków inwalidzkich, ale także do elektrycznych oraz aktywnych. Warto również rozważyć zakup rozkładanego krzesełka na pulpicie sterowym platformy schodowej, które ułatwi korzystanie w platformy osobom starszym czy z niedowładem czasowym kończyn dolnych.
Niestety inwestorzy, ze względów finansowych, decydują się czasem na urządzenia, które nie są zbytnio przydatne OzN i zamiast platform schodowych rozkładanych automatycznie, instalują modele rozkładane ręcznie. Ich obsługa nie jest zbyt komfortowa.

Urządzenie wymagające asysty – schodołaz
Schodołaz to pojazd, który porusza się po schodach dzięki specjalnym gąsienicom. Do jego użytkowania potrzebna jest jednak druga, sprawna osoba, która utrzyma urządzenie na schodach w odpowiedniej pozycji i pomoże osobie niepełnosprawnej.

Platformy pionowe dla niepełnosprawnych w podsumowaniu
Stosowanie urządzeń zapewniających łamanie barier architektonicznych zależne jest od możliwości instalacyjnych miejsca przeznaczenia. Należy pamiętać, że charakteryzują się one różnymi parametrami, takimi jak udźwig, rozmiar czy siła oddziaływania na fundament. W związku z tym, aby dobrać optymalne rozwiązanie, trzeba dokładnie sprawdzić miejsce instalacji i przyjrzeć się potrzebom. Co dodatkowo ważne, urządzenia zapewniające łamanie barier architektonicznych, w tym platformy pionowe dla niepełnosprawnych, cały czas się rozwijają, w celu zaspokojenia różnorodnych wymagań ich użytkowników. Przykładowo, obecnie dostępne są już platformy schodowe sterowane przez aplikację w komórkach. Takie funkcjonalności również należy mieć na uwadze, ponieważ mogą okazać się kluczowe.
Publikacja artykułu: marzec 2024 r.