Dobór odpowiedniej klamki do drzwi wewnętrznych bezpośrednio przekłada się na wygodę funkcjonowania w pomieszczeniach. Dla odbiorcy końcowego poza niezawodnością działania liczy się również ich trwałość. Architekci wnętrz podkreślają z kolei ich znaczenie designerskie. Dostępne na rynku klamki do drzwi wewnętrznych pozwalają na bezproblemowe dopasowanie ich do bardzo różnych drzwi. Oferta jest tak szeroka, że możliwości są wręcz nieograniczone, co pozwala inwestorowi wybrać takie akcesoria, które niezależnie od typu i wyglądu drzwi, a także materiału czy technologii, w jakiej są wykonane, będą doskonale wyglądać i służyć przez lata oraz spełniać niezbędne wymagania techniczne bądź prawne.
Klamki do drzwi wewnętrznych w różnych zastosowaniach
Klamki do drzwi wewnętrznych to jedne z tych akcesoriów budowlanych, które pomimo niedużej wielkości mają ogromne znaczenie. Stosowane są w drzwiach każdego typu – wewnętrznych, technicznych (komórki, piwnice, warsztaty) oraz w pomieszczeniach o różnym przeznaczeniu – mieszkalnych, handlowych, usługowych, publicznych itd.
Klamki wykorzystuje się również w drzwiach uchylnych (otwieranych na jedną ze stron względem ościeżnicy) wyposażonych we wkładkę i zamek, a także otwieranych oraz zamykanych przy użyciu zapadki, której ruch regulowany jest naciśnięciem klamki (lub przekręceniem gałki drzwiowej). W drzwiach przesuwnych, składanych i harmonijkowych częstszym rozwiązaniem będzie gałka lub uchwyt, nie występuje tu bowiem wkładka czy zamek.
Jakie funkcjonalności oferują klamki do drzwi wewnętrznych?
Klamki do drzwi wewnętrznych pełnią przede wszystkim funkcje praktyczne. Umożliwiają otwieranie drzwi, ich zamykanie oraz uchylanie. Pozwalają na regulację zapadką, ale stanowią także swoisty uchwyt dla dużych, a przez to często ciężkich drzwi. Bez nich nie byłoby możliwe łatwe poruszanie skrzydłem drzwiowym. W połączeniu z zamkiem klamki do drzwi wewnętrznych, pełnią również rolę zabezpieczenia i funkcjonalnego podziału pomiędzy pomieszczeniami.
Klamki do drzwi wewnętrznych – wymagania formalno-prawne
Dla klamek i gałek drzwiowych stosuje się europejską normę EN 1906, która dokładnie definiuje stawiane im wymagania oraz metody kontroli. Aktualna wersja dokumentu obowiązuje od grudnia 2012 roku (PN-EN 1906:2012 „Okucia budowlane – Klamki i gałki drzwiowe wraz z tarczami”). Norma definiuje kategorię użytkowania (kategorie 1–4), typ działania (3 typy) i parametry sprawnościowe (trwałość, odporność ogniowa, bezpieczeństwo, odporność na korozję, zabezpieczenie antywłamaniowe), do których stosuje się 8-cyfrowy system klasyfikacji pozwalający porównać między sobą określone wyroby. Dzięki analizie oznaczeń dla konkretnych klamek można w prosty sposób dobrać takie akcesoria drzwiowe, które będą odpowiednie pod kątem określonego obszaru zastosowania.
Wszelkie właściwości użytkowe, które wyrażone są za pomocą poziomu klasy lub opisowo, znajdują się w Krajowej Deklaracji Właściwości Użytkowych (KDWU). Jest to specjalny dokument wystawiany przez producenta wyrobu budowlanego, który potwierdza charakterystykę określonej klamki czy gałki drzwiowej.
Wyroby dopuszczone do obrotu oraz stosowania w budownictwie na terenie Polski powinny być także opatrzone polskim znakiem budowlanym „B”, który można znaleźć na jednostkowym opakowaniu klamek czy szyldów.
Rodzaje i dobór klamek do drzwi wewnętrznych
Typy okuć
Według normy PN-EN 1906:2012 klasyfikuje się trzy typy działania okuć. Pierwszym jest okucie typu U – bez sprężyny i bez ogranicznika, drugim okucie typu A, w którym sprężyna jest elementem dodatkowym wspomagającym powrót klamki do pozycji wyjściowej, natomiast trzecim rodzajem jest okucie typu B wspomagane sprężyną, które nawet po 100 000 cykli zawsze wraca do pozycji 90°.
Klamki do drzwi wewnętrznych z krótkim lub długim szyldem
Klamki do drzwi wewnętrznych można podzielić na dwa główne rodzaje – z krótkim szyldem (tu dodatkowo można zastosować osobny szyld dolny z otworem na klucz, wkładkę lub zupełnie gładki) oraz z długim szyldem (klamka oraz otwór na klucz/wkładka stanowią jeden element). Wybór rozwiązania jedno- lub dwuelementowego zależy od osobistych preferencji, ponieważ oba rodzaje są równie funkcjonalne oraz tak samo praktyczne.
Materiał, pokrycie i wykonanie
Na wygodę użytkowania klamki do drzwi wewnętrznych najbardziej wpływa jej płynny ruch, który uzależniony jest od kliku czynników, takich jak zastosowany mechanizm klamki czy trwałość materiału z którego została wykonana. Szczególnie popularne są klamki i szyldy dolne ze stopu cynku oraz aluminium (ZnAl), z aluminium bądź ze stali.
Dla odbiorców indywidualnych oraz inwestorów niezwykle ważna jest wspomniana trwałość. Poza materiałem, z którego wykonano klamki do drzwi wewnętrznych warto także zwrócić uwagę na samą konstrukcję klamki, która zapewnia właściwy montaż, co w konsekwencji przekłada się na jej niezawodną pracę przez wiele lat. Na trwałość ma również wpływ odpowiednie pokrycie galwaniczne czy lakiernicze. Nadaje ono estetycznego wyglądu oraz gwarantuje odporność na ścieranie, a także na brud, substancje chemiczne, środki czyszczące, dezynfekujące i inne wyzwania płynące z codziennego użytkowania w środowisku domowym, przemysłowym czy komercyjnym. Wysokiej jakości powłoka odpowiada również za odporność na przebarwienia, promieniowanie UV oraz korozję.
Wytrzymałość klamek
Klamki do drzwi wewnętrznych poddawane są badaniom wytrzymałościowym. Odpowiednie mechanizmy sprawiają, że rozwiązania wysokiej jakości pomyślnie przechodzą testy nawet na 200 000 cykli (oznacza to, że modele 7 klasy gwarantują ok. 10 lat bezawaryjnej pracy). We właściwym funkcjonowaniu pomagają także właściwie dobrane i spasowane elementy, które bezpośrednio przekładają się na bezpieczne użytkowanie przez wiele lat, a także atrakcyjny wygląd (klamki nie ulegają obwieszaniu). Odpowiednia jakość i wytrzymałość materiałów oraz prawidłowe wykonanie klamek drzwiowych zapewniają oszczędności finansowe, bowiem zmniejszają konieczność częstej wymiany produktów.
Kolory i pokrycia klamek
Nowoczesne budownictwo wpłynęło na nowe trendy w zakresie akcesoriów do drzwi. Coraz modniejsze są powłoki lakiernicze w jednobarwnych kolorach (czarne, białe i grafitowe), a z gamy metalicznych pokryć galwanicznych często stosuje się chrom (imituje srebro) oraz mosiądz (imituje złoto), nikiel szczotkowany (imituje inox) oraz chrom satynowy. Do wyboru są akcesoria w wysokim połysku oraz matowe, które także możliwe są w wariancie szczotkowanym. Producenci czasami wykonują pokrycia lakiernicze na indywidualne zamówienie.
Klamki do drzwi wewnętrznych można dobrać na zasadzie kontrastu kolorystycznego, co cieszy się obecnie dużą popularnością, a także dopasować je w taki sposób, aby nie rzucały się w oczy.
Niektórzy odbiorcy dobierają klamki pod kątem innych okuć stosowanych we wnętrzach (np. uchwyty, gałki, wieszaki meblowe) albo ogólnego stylu wystroju pomieszczenia (np. czarne okucia we wnętrzach industrialnych oraz w wykończeniach metalicznych dla pomieszczeń tradycyjnych).
Kształt klamek
Klamki do drzwi wewnętrznych mają uniwersalne wymiary, dopasowane do użytkowania dla osób o różnych wielkościach dłoni. Kształty rozwiązań sprawiają jednak, że wyglądają one na mniejsze lub większe niż w rzeczywistości. W ofercie producentów można znaleźć klamki do drzwi wewnętrznych w wersjach prostych, profilowanych, a także smukłych czy solidnych. Mogą być również wyposażone w szyld okrągły lub kwadratowy. Ponadto, różnią się frezowaniem i dekoracjami na powierzchni rękojeści lub szyldów (delikatne żłobienia o różnej wielkości oraz designie). Kształt klamek często zależny jest od stylu skrzydła oraz sposobu w jaki wykonana jest płycina drzwi oraz czy są one płaskie czy głęboko frezowane.
Klamki do drzwi wewnętrznych, a design w nowoczesnym budownictwie
W odróżnieniu od modeli okiennych, klamki do drzwi wewnętrznych mogą mieć bardziej zróżnicowane kształty i kolory. Możliwe jest również ich łatwe dopasowanie pod kątem konkretnych wymagań inwestora lub odbiorcy końcowego. Estetyka klamek drzwiowych jest niezwykle ważna i dla niektórych osób porównywalna do ich praktycznej funkcji. Indywidualizacja zamówień pod kątem drzwi sprawia, że obecnie coraz rzadziej stosuje się wyroby katalogowe, a inwestor, architekt i odbiorca indywidualny mogą wybrać skrzydło drzwiowe w zależności od jego wielkości (również nietypowej), materiału czy wykończenia. Bogata gama kształtów oraz pokryć galwanicznych i lakierniczych klamek sprawia, że bez problemu można je dopasować do drzwi z płyty, szkła, drewna, wykończonych dowolną okleiną, naturalnym olejem do drewna czy lakierem w wysokim połysku o dowolnej barwie.
Klamki do drzwi wewnętrznych w komplecie lub osobno
Klamki do drzwi wewnętrznych to istotne elementy budowlane, które stanowią integralną część drzwi, ale nie zawsze są z nimi sprzedawane w komplecie z nimi, a ponadto konieczna jest czasem ich wymiana. Charakteryzują się bardzo łatwym montażem, w którym dodatkowo pomagają dostępne w niektórych modelach kominki stabilizujące okucie. Przydatne są również odpowiednie szablony na śruby przelotowe oraz zestawy montażowe, które można znaleźć w kompletach klamek.
Publikacja artykułu: lipiec 2023 r.
