Energooszczędne i ekologiczne systemy grzewcze

Energooszczędne i ekologiczne systemy grzewcze – zagadnienia definicyjne

Energooszczędne i ekologiczne systemy grzewcze cieszą się coraz większym (w znacznej mierze wymuszonym przez obowiązujące regulacje prawne) zainteresowaniem inwestorów zarówno indywidualnych, jak i korporacyjnych. Przed omówieniem konkretnych rozwiązań warto jednak dokładniej przyjrzeć się stosowanym definicjom energooszczędności i ekologiczności. Jak należy rozumieć te pojęcia w odniesieniu do instalacji?

Energooszczędność w ogrzewnictwie, zgodnie z powszechną definicją, przyjmujemy jako gospodarowanie energią tak, by jak najmniej jej zużywać, nie tracąc przy tym oczekiwanego efektu – w tym wypadku uzyskania ciepła w dni chłodne i chłodu w dni upalne. W przypadku ekologiczności zagadnienie to staje się już bardziej skomplikowane. Zgodnie z definicją Encyklopedii PWN: Ekologia, dając podstawy do działalności człowieka w środowisku przyrodniczym, została w języku potocznym utożsamiona z zagadnieniami głównie ochrony środowiska przyrodniczego oraz niszczenia; słowo „ekologiczne”, a także przedrostek eko – stały się synonimem pojęcia „nieszkodzące środowisku”; w tym znaczeniu występują one w wielu tekstach, np. w reklamach wyrobów nieszkodzących przyrodzie i bezpośrednio człowiekowi; utożsamianie ekologii z niszczeniem i ochroną środowiska nie jest jednak słuszne, gdyż są problemy ekologiczne, które nie dotyczą ochrony środowiska i istnieją zagadnienia w ochronie środowiska, które nie wchodzą w skład problematyki ekologii. Utożsamienie ekologii z ochroną środowiska doprowadziło do powstania ekologii głębokiej, którą to nazwą określa się poglądy filozoficzne i etyczne przyjmujące, że życie (organizmy, systemy ekologiczne) są wartością, którą należy bezwzględnie chronić ze względu np. na długi czas, jaki był potrzebny ewolucji, by utworzyć współczesne życie na Ziemi; w ujęciu radykalnym ekologia głęboka uznaje Ziemię jako wartość nadrzędną, co prowadzi do zasady przyrodocentryzmu (w przeciwieństwie do poglądów antropocentrycznych, uznających człowieka za najwyższą wartość); poglądy ekologii głębokiej mają niewielką zbieżność z ekologią rozumianą jako dyscyplina naukowa.

Jak można zauważyć, o ile definicja „energooszczędności” od wielu lat pozostaje dość stała, o tyle pojęcie ekologiczności zmieniało lub modyfikowało swoje znaczenie. Na jego rozumienie miały i mają wpływ m.in. moda, lobby producentów związanych pośrednio lub bezpośrednio z branżą, czy też nie do końca zrozumiałe przesłanki instytucji kontrolujących sprawy środowiskowe. Faktem jest, że obecnie laboratoria badawcze – zgodnie z oczekiwaniami zainteresowanych środowisk – wydają kolejne certyfikaty w oparciu o coraz to nowsze kryteria, na podstawie których urządzenia i systemy grzewcze wcześniej uważane za ekologiczne stają w jednym rzędzie z tymi szkodliwymi dla środowiska. Określenie: „energooszczędne i ekologiczne systemy grzewcze” należy zatem rozpatrywać na zasadzie – „tu i teraz”.

Ekologiczne systemy grzewcze 2024

W roku 2024 do ekologicznych źródeł ciepła zaliczamy:

• kotły na zgazowane drewno;
• kotły na pellety;
• pompy ciepła;
• kotły gazowe (choć niebawem to się zmieni);
• kotły elektryczne.

Zgodnie z powszechną wiedzą zarówno drewno, jak i powstały z niego pellet zalicza się do źródeł odnawialnych, co przemawia za ich wykorzystaniem do ogrzewania budynków. Z kolei pompy ciepła na przełomie lat ewoluowały pod kątem wykorzystywanego w nich czynnika chłodniczego. Obecnie zmierza się w kierunku wykorzystania czynników pochodzenia naturalnego, np. propanu, który powoli będzie wypierał czynniki syntetyczne szkodliwe dla środowiska. Dość często spotykam się z obawą inwestorów dotyczącą bezpieczeństwa stosowania propanu jako gazu wybuchowego. Należy jednak pamiętać, że urządzenia wykorzystujące propan jako czynnik chłodniczy wytwarzane są według wyśrubowanych norm bezpieczeństwa, co w połączeniu z prawidłowym montażem i późniejszym użytkowaniem powinno zapewnić inwestorom poczucie bezpieczeństwa.

Ekologiczność kotłów gazowych została w ostatnich latach mocno podważona. Produkty spalania gazu, o ile początkowo dopuszczalne i niejako umykające nagonce, obecnie wydają się dyskwalifikować te urządzenia z grona rozwiązań ekologicznych systemów grzewczych. Trzeba jednak zaznaczyć, że kotły gazowe nadal pozostają w gronie energooszczędnych systemów grzewczych, co często przekłada się na wybór właśnie tego źródła ciepła do ogrzewania budynków.

Najbardziej ekologicznym wyborem wydaje się kocioł elektryczny przy równoczesnym zastosowaniu ogniw fotowoltaicznych z magazynem energii. Jest to rozwiązanie skierowane do inwestorów z zasobnym portfelem. Możliwe jest pominięcie kwestii zakupu magazynu energii, ale przy obecnym systemie rozliczeniowym z dostawcami prądu to rozwiązanie staje się niszowe i nieopłacalne.
.

Nie tylko źródła ciepła

Należy pamiętać, że nie tylko źródło ciepła i sposób jego zasilania dają nam możliwość przystąpienia do grupy współczesnych „ekologów”. Ważne pod tym względem jest również zastosowanie adekwatnego sposobu przekazywania wytworzonego ciepła do pomieszczeń, które chcemy ogrzać. Tu należy zwrócić uwagę na niskotemperaturowe wymienniki ciepła.

Obecnie rynek grzewczy proponuje grzejniki niskotemperaturowe oraz niskotemperaturowe ogrzewanie płaszczyznowe. Pierwsze można wprawdzie zaliczyć do rozwiązań idących z duchem czasu i zgodnych z trendem stosowania rozwiązań ekologicznych, zakłócają one jednak przestrzeń bytową ze względu na konieczność zastosowania modeli o dużych gabarytach – niezbędnych do tego, by dopasować powierzchnię wymiany ciepła do zapotrzebowania na nie dla danego pomieszczenia. W ostatnich latach najbardziej rozpowszechnione w nowych budynkach jest niskotemperaturowe ogrzewanie płaszczyznowe. Powierzchnie, takie jak podłogi, ściany i sufity, pozwalają na zagospodarowanie ich różnego rodzaju przewodami – czy to wodnymi, elektrycznymi, czy też kanałami powietrznymi. Doświadczenie jednak pokazuje, że najczęściej inwestorzy skłaniają się w stronę ogrzewania płaszczyznowego wodnego.

Bardzo dużym zainteresowaniem cieszą się rozwiązania oparte na matach kapilarnych z uwagi na ich mały zład wody, dużą powierzchnię wymiany ciepła, łatwość montażu i możliwość zastosowania w trudnych lokalizacjach, a także przy modernizacji starych obiektów.

Optymalny system grzewczy – kryteria doboru

Reasumując, wybór systemu grzewczego odpowiedniego do potrzeb danej inwestycji nie jest łatwy, a jednym z najważniejszych kryteriów nadal pozostają głównie możliwości finansowe inwestora. Kolejnym czynnikiem jest energooszczędność wybranego rozwiązania i jego wpływ na środowisko. O ile jednak wiele osób głośno deklaruje zaangażowanie w sprawy ekologii i wyraża oburzenie względem osób i instytucji szkodzących środowisku naturalnemu, o tyle na własnym podwórku inwestorzy często tracą zapał do proekologicznych zachowań.

O skuteczności sytemu grzewczego decydują nie tylko wchodzące w jego skład urządzenia i instalacje, lecz także fachowy montaż. Przy wyborze instalatorów warto kierować się ich doświadczeniem w branży, uzyskanymi uprawnieniami, ale i zdrowym rozsądkiem, by zastosowane rozwiązanie dawało nam poczucie bezpieczeństwa i komfortu, również finansowego.

www.hennlich.pl