Budowa przyłącza wodociągowego – dobór rozwiązań i wykonanie

Budowa przyłącza wodociągowego, a przepisy prawne

Zarówno zbiorowe zaopatrzenie w wodę, jak i odprowadzanie ścieków jest zadaniem własnym gminy wynikającym m.in. z ustawy z dnia 7 czerwca 2001 roku o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków. Gmina zobowiązana jest do wybudowania infrastruktury sieciowej zgodnie z przyjętym wieloletnim planem rozwoju oraz modernizacji urządzeń wodociągowych i urządzeń kanalizacyjnych. Budowa przyłącza wodociągowego leży po stronie inwestora, który musi wystąpić do zakładu wodociągowego o warunki techniczne przyłączenia do sieci. Organ ten zobowiązany jest do ich wydania w terminie 14 dni od dnia złożenia wniosku, gdy dotyczy on budynków mieszkalnych jednorodzinnych, w tym znajdujących się w zabudowie zagrodowej, lub 30 dni – w pozostałych przypadkach. W uzasadnionych sytuacjach zakład wodociągowy może przedłużyć wspomniane terminy bądź odmówić wydania warunków wraz z uzasadnieniem.

Co ważne, definicja przyłącza wodociągowego jest od wielu lat obiektem interpretacji prawnych, z których wysuwane są różne wnioski. Kontrowersje wzbudza sposób odróżnienia przyłącza od odcinka sieci wodociągowej, co w konsekwencji ma znaczenie w finansowaniu inwestycji.

Budowa przyłącza wodociągowego – dobór rozwiązań

Budowa przyłącza wodociągowego sprowadza się do włączenia w istniejącą sieć wodociągową za pomocą odpowiedniej armatury, ułożenia przewodu wodociągowego i zainstalowania w odpowiednim miejscu zestawu wodomierzowego wraz z wodomierzem. Mnogość produktów występujących na rynku zapewnia wiele możliwości doboru rozwiązań, zarówno projektantom, jak i wykonawcom, przy czym muszą być one zgodne z zapisami znajdującymi się w warunkach technicznych opracowanych przez wodociągi.

Projektant, w zależności od przewidywanego zapotrzebowania na wodę, dobiera średnicę oraz rodzaj armatury przyłączeniowej. Budowa przyłącza wodociągowego do domu wymaga zazwyczaj użycia obejmy do nawiercania z gwintowaną zasuwką przyłączeniową lub nawiertko-zasuwy (tzw. NWZ). Obejmę dobiera się do rodzaju materiału z jakiego zbudowana jest sieć wodociągowa (PE, PVC, żeliwo sferoidalne, szare, stal, azbesto-cement) i jej średnicy. Można również zastosować uniwersalne obejmy żeliwne przystosowane do montażu we wszystkich materiałach (np. typu LP389). Na rury z tworzywa sztucznego PE i PVC można zastosować nawiertkę ciśnieniową samonawiercającą (tzw. NCS), a do przewodu z PE – trójnik siodłowy elektrooporowy. W przypadku stosowania kształtek elektrooporowych wykonawca musi mieć zgrzewarkę, a jej operator – odpowiednią wiedzę i umiejętności.

Budowa przyłącza wodociągowego – wskazówki wykonawcze

Armaturę zaporową dla gospodarstw domowych najczęściej stanowią gwintowane zasuwki przyłączeniowe o średnicach od 1 do 2″. W celu włączenia do sieci należy wykonać otwór w przewodzie wodociągowym pod ciśnieniem poprzez armaturę odcinającą, za pomocą aparatu do nawiercania, np. uniwersalnego typu Perforuo wyposażonego we frezy do PE i PVC oraz wiertła do stali, żeliwa i azbesto-cementu. Po wykonaniu otworu wiertło wycofywane jest poza zasuwkę, którą następnie zamyka się w celu demontażu aparatu.

Jeżeli projektant obliczy, że zapotrzebowanie na wodę wymaga zastosowania większych średnic niż 2″, wtedy najczęściej zastosowanie ma armatura kołnierzowa. Jeśli przedsiębiorstwo wodociągowe wyrazi zgodę na zamknięcie wody w sieci wodociągowej to wykonawca może wyciąć fragment przewodu, w miejscu którego zainstaluje trójnik kołnierzowy z zasuwą. Trójnik włącza się do przewodu za pomocą łączników rurowo-kołnierzowych, np. uniwersalnych z systemem blokowania na rurze typu LP8, lub przy przewodach z PE – tulei kołnierzowych zgrzewanych doczołowo, ewentualnie kształtek elektrooporowych. Operacja ta jest czasochłonna i kosztowna, ponieważ wymaga zawiadomienia odbiorców o czasowym braku wody, opróżnienia odcinka sieci z wody, a następnie, po wykonaniu prac, przepłukania i zdezynfekowania sieci oraz ponownego napełnienia wodą. W niektórych przypadkach, kiedy brak jest odpowiedniej liczby zasuw sieciowych lub są one niesprawne, tak realizowana budowa przyłącza wodociągowego skutkuje pozbawieniem wody dużej liczby mieszkańców, co pociąga za sobą znaczne koszty społeczne. Alternatywą jest zastosowanie obejmy z króćcem kołnierzowym i wykonanie otworu pod ciśnieniem za pomocą aparatu przystosowanego do nawiercania dużych średnic (od DN 65 do DN 150).

Zainstalowaną na przyłączu zasuwkę gwintowaną lub kołnierzową należy uzbroić w obudowę z trzpieniem, który umożliwi zamknięcie wody z poziomu gruntu, a także zabezpieczającą go skrzynkę. Służby wodociągowe oznaczają miejsce włączenia odpowiednią tabliczką informacyjną.

Dalsza część budowy przyłącza wodociągowego polega na połączeniu przewodu wodociągowego polietylenowego z armaturą za pomocą złączki zaciskowej bądź kształtki adaptacyjnej elektrooporowej z gwintem. Jeżeli zasuwa wyposażona jest w kołnierz stosuje się odpowiednie łączniki kołnierzowe, tuleje do zgrzewania lub kształtki elektrooporowe.

Rurę przyłącza wodociągowego układa się na głębokości zgodnej z projektem, w taki sposób, aby zapewniała zabezpieczenie przed mrozem (zgodnie ze strefą przemarzania gruntu dla danego regionu) oraz z uwzględnieniem instrukcji producenta rur. Wzdłuż trasy przyłącza należy umieścić taśmę ostrzegawczą w kolorze niebieskim. W szczególnych przypadkach pomocne mogą okazać się technologie bezwykopowego układania rur – przeciski, przewierty sterowane.

Zestawy wodomierzowe

Ustawa o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków definiuje granice przyłącza, jako odcinek przewodu łączącego sieć wodociągową z wewnętrzną instalacją odbiorcy wraz z zaworem za wodomierzem głównym. Budowa przyłącza wodociągowego wymaga zatem jego doprowadzenia do instalacji odbiorcy i wyposażenia w zestaw wodomierzowy składający się z armatury zaporowej oraz obowiązkowego zaworu zwrotnego antyskażeniowego znajdującego się za wodomierzem (od strony instalacji wewnętrznej). Zawór zwrotny zapobiega skażeniom w sieci, gdy jego źródłem jest wewnętrzna instalacja abonenta. Zestaw wodomierzowy dla gospodarstw domowych zawiera zwykle kurki kulowe lub zawory grzybkowe oraz zawór zwrotny, które najczęściej umieszczane są na konsoli wodomierzowej z półśrubunkami umożliwiającymi szybki i łatwy montaż wodomierza. Przedsiębiorstwo wodociągowe dostarcza urządzenie pomiarowe o średnicy zdefiniowanej w projekcie oraz warunkach technicznych.

Dla gospodarstw domowych przeznaczone są wodomierze z króćcem gwintowanym o średnicach DN 15 lub DN 20, które charakteryzuje przepływ nominalny Q₃ od 1,6 do 4 m³/h. Wodomierz wraz z konsolą muszą znajdować się w miejscu, w którym temperatura utrzymuje się powyżej 4°C. Może być ono zlokalizowane w piwnicy budynku lub na parterze, w wydzielonej i łatwo dostępnej strefie zabezpieczonej przed zalaniem wodą oraz dostępem osób niepowołanych. Jeśli obiekt nie dysponuje takim pomieszczeniem, można zastosować studzienkę wodomierzową.

Liczniki wody dla przedsiębiorstw potrzebujących większego przepływu mają połączenie kołnierzowe i średnicę od DN 40 do DN 500 z przepływem nominalnym Q₃ od 25 do 1500 m³/h. Umieszcza się je w specjalnym pomieszczeniu, komorze lub studni wodomierzowej.

Studnie

Na rynku dostępny jest szeroki asortyment studni charakteryzujących się różnymi rozwiązaniami konstrukcyjnymi. Najprostszy podział definiuje miejsce montażu wodomierza. Studnie z wodomierzem umieszczonym na dnie muszą umożliwiać zejście w celu konserwacji i wymiany licznika, a więc powinny mieć średnicę 1000 lub 1200 mm oraz być wyposażone w stopnie złazowe oraz pokrywę o średnicy 600 mm. Zaletą takiego rozwiązania jest możliwość montażu wodomierza o dużej średnicy, wadą – kosztowny transport, duży wykop i często spotykany problem zalewania wodomierza przez wody opadowe i roztopowe.

Alternatywnym rozwiązaniem jest zastosowanie studzienek z licznikiem umieszczonym u góry pod pokrywą. Izolację termiczną zapewnia warstwa izolacyjna w korpusie studni i korek izolacyjny pod pokrywą. Dodatkowo brak dna w studni zapewnia ogrzewanie jej wnętrza przez ciepło gruntu. Przykładem takiego rozwiązania jest studzienka typu Citernuo, która pozwala na montaż dwóch wodomierzy DN 15 lub DN 20. Drugi wodomierz można wykorzystać do opomiarowania wody bezpowrotnie zużytej (do podlewania) oszczędzając na kosztach odprowadzenia ścieków. Kolejnym produktem, jeszcze mało popularnym, ale wartym uwagi, jest studzienka podposadzkowa Citernuo 1100. Możliwość jej zastosowania wewnątrz pomieszczenia, np. garażu, pozwoli zaoszczędzić miejsce, przy jednoczesnym zapewnieniu komfortowych warunków dla odczytu, wymiany i pracy wodomierza.

Budowa przyłącza wodociągowego – podsumowanie

Budowa przyłącza wodociągowego oznacza, że odbiorca finansując przedsięwzięcie staje się jego właścicielem, a zatem musi zapewnić jego utrzymanie i dokonywać napraw ewentualnych uszkodzeń. Ponadto jest zobowiązany do zapłaty za szkody wynikające z nieszczelności oraz nieopomiarowaną wodę, która wyciekła z przyłącza podczas awarii. Budowa przyłącza wodociągowego pozornie oszczędnie i wybór tanich oraz niskiej jakości materiałów może w przyszłości skutkować wysokimi kosztami napraw.

www.huot-sa.com/pl